17 Phong Tục Ngày Tết Cổ Truyền Mà Bạn Nên Biết 2024

Tết Nguyên Đán là dịp lễ quan trọng và ý nghĩa nhất của người Việt Nam. Tết mang nhiều giá trị văn hóa và tâm linh. Trong những ngày Tết, người Việt có nhiều phong tục cổ truyền đẹp và độc đáo, thể hiện sự kính trọng tổ tiên, tình yêu quê hương, niềm vui đón xuân và mong ước một năm mới an lành, hạnh phúc. Bài viết sau đây, HoaĐẹp365 sẽ giới 17 phong tục ngày Tết cổ truyền không thể thiếu để bạn hiểu hơn về nét đẹp văn hóa của dân tộc Việt.

Phong tục tập quán là gì?

Phong tục tập quán là những thói quen và chuẩn mực được duy trì trong cuộc sống hàng ngày, được truyền đưa qua nhiều thế hệ. Với 54 dân tộc đang chung sống trên đất nước Việt Nam, phong tục tập quán của Việt Nam rất đa dạng và phong phú. Điều đáng tự hào hơn nữa là một số phong tục Việt Nam không chỉ là thước đo của lối sống hàng ngày mà còn mang đậm bản sắc văn hóa của từng dân tộc. Đã có những trường hợp phong tục này được thế giới công nhận và tôn vinh. Do đó, mỗi người cần có trách nhiệm trong việc bảo tồn, lưu truyền, và phát triển những giá trị thiêng liêng này.

Phong tục tập quán là những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc (Nguồn: Internet)

17 Phong tục ngày Tết cổ truyền không thể thiếu

Quây quần bên gia đình

Đây là một trong các phong tục ngày Tết cổ truyền và thiết yếu nhất của người Việt. Tết là dịp để mọi người trong gia đình, dù ở xa hay gần, đều cố gắng về sum họp, chia sẻ những câu chuyện, những niềm vui và nỗi buồn trong năm qua, cùng nhau ăn uống, chơi bài, xem phim, hát karaoke,... Tết cũng là dịp để thể hiện sự quan tâm, tôn trọng và tri ân đối với những người thân yêu.

Lễ cúng ông Công ông Táo

Phong tục này diễn ra vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm, gọi là ngày tiễn ông Công ông Táo (hay Tam Thần Nhà). Lúc này, ông Công ông Táo sẽ có nhiệm vụ lên trời báo cáo với Ngọc Hoàng về những việc làm tốt xấu của gia chủ trong năm qua. Người Việt tin rằng, nếu được ông Công ông Táo nói lời tốt đẹp, gia đình sẽ gặp nhiều may mắn, bình an và phát tài trong năm mới. Người ta thường cúng cho ông Công ông Táo những món ăn như cá chép, bánh chưng, bánh dày, hoa quả, rượu, trà,... Sau đó, người ta thả cá chép xuống sông, ao, hồ để cá chép hóa rồng và chở ông Công ông Táo về trời.

Lễ cúng ông Công ông Táo - phog tục ngày Tết tốt đẹp (Nguồn: Internet)

Phong tục ngày Tết quan trọng - Tảo mộ

Trước khi bước sang năm mới, truyền thống thăm mộ tổ tiên, tảo mộ trở thành một nghi lễ trang trọng và ý nghĩa trong văn hóa Việt Nam. Gia đình con cháu tụ tập, chung sức dọn dẹp khuôn viên mộ, thắp hương, làm lễ cúng để tôn vinh và tri ân ông bà, tổ tiên đã ra đi. Phong tục ngày Tết này không chỉ là cách để thể hiện lòng tôn kính và tri ân, mà còn là cơ hội để tạo ra không khí thiêng liêng, kết nối thế hệ và chia sẻ những kỷ niệm với người thân đã qua đời.

Dọn dẹp nhà cửa

Phong tục dọn dẹp nhà cửa ngày Tết là một trong những hoạt động truyền thống quan trọng, được coi là bước khởi đầu quan trọng để chào đón năm mới trong văn hóa Việt Nam. Ngay từ những ngày cuối năm, mọi gia đình bắt đầu chuẩn bị cho lễ Tết bằng việc dọn dẹp, làm mới không gian sống, và tạo ra một không khí tươi mới, sạch sẽ. Phong tục ngày Tết này cũng là cách để thể hiện sự tôn trọng và tạo ra môi trường sống tốt nhất cho tổ tiên, đồng thời mang lại may mắn và hạnh phúc cho cả gia đình trong năm mới.

Phong tục dọn dẹp nhà cửa ngày Tết là bước khởi đầu đón năm mới (Nguồn: Internet)

Đi chợ xuân, mua hoa Tết

Trong những ngày cận kề Tết, việc đi chợ xuân không chỉ là để mua sắm, mà còn là một trải nghiệm văn hóa đậm chất. Người Việt thường tập trung tìm kiếm những loại hoa Tết truyền thống như đào, mai, quất, cúc, lan,... để trang trí và tạo điểm nhấn cho không gian sống. Những bông hoa tươi thắm không chỉ làm cho ngôi nhà trở nên rực rỡ và phong cách, mà còn được coi là biểu tượng của sự tươi mới, may mắn và thịnh vượng.

Trang trí Tết, chưng hoa bàn thờ

Phong tục trang trí Tết và chưng hoa bàn thờ giúp tạo nên không khí ấm áp và trang nghiêm cho không gian sống trong những ngày lễ quan trọng nhất của năm. Việc chưng hoa bàn thờ không chỉ là để trang trí mừng Tết, mà còn là để tôn vinh các vị thần, tổ tiên và những người đã qua đời. Các loài hoa có ý nghĩa phong thủy và tâm linh thường được chưng trên bàn thờ để mang lại sự thịnh vượng, may mắn và tài lộc như: đào, mai, quất,...

Trang trí Tết, chưng hoa bàn thờ giúp tạo nên bầu không khí ấm áp

Gói và nấu bánh chưng, bánh tét

Phong tục gói và nấu bánh chưng, bánh tét là một hoạt động chế biến thức ăn truyền thống và cũng là cơ hội để gia đình sum vầy, gắn bó hơn nữa trong dịp Tết. Phong tục ngày Tết này không chỉ là cách để tạo ra những chiếc bánh truyền thống ngon và béo, mà còn là cơ hội để mọi người cùng nhau tham gia và truyền đạt những giá trị văn hóa từ đời này sang đời khác. Đặc biệt, bánh chưng, bánh tét ngày Tết là biểu tượng của trời và đất, tượng trưng cho sự giàu có, thịnh vượng. Cúng bánh chưng, bánh tét thể hiện sự kính trọng, biết ơn đối với ông bà, tổ tiên.

Chưng mâm ngũ quả

Chưng mâm ngũ quả là một trong những phong tục truyền thống trong nền văn hóa Việt Nam. Khi đó, người Việt sẽ chuẩn bị một mâm cúng gồm năm loại quả tượng trưng cho năm phước, lành và may mắn. Các loại quả thường bao gồm xoài, dừa, cầu, sung, và đu đủ,... Chưng mâm ngũ quả giúp tạo ra không khí trang trọng, trịnh trọng trong không gian tế lễ và cầu chúc cho một năm mới tràn đầy ấm no và hạnh phúc.

Mâm ngủ quả để cầu mong cho một năm mới sung túc, an lành (Nguồn: Internet)

Mâm cúng đón ông bà

Mâm cúng đón ông bà là một phong tục ngày Tết quan trọng. Mâm cúng này được dùng để thờ cúng ông bà, nhằm tri ân công ơn, lòng hiếu thảo và sự nhớ nhung với người đã khuất. Việc cúng ông bà là cách để tôn vinh tổ tiên, cũng như là dịp để gia đình quây quần, chia sẻ những kỷ niệm để tạo ra không khí ấm áp, yêu thương tràn đầy.

Cúng tất niên

Nhằm kết thúc một năm và chào đón năm mới, người Việt có truyền thống cúng tất niên. Việc cúng tất niên thường được thực hiện vào đêm giao thừa, mọi người trong gia đình sẽ cùng nhau ăn mừng, cầu chúc cho một năm mới an lành, hạnh phúc và thành công. Cúng tất niên không chỉ là dịp để gia đình tận hưởng bữa cơm ấm áp mà còn là lúc để tạo ra những khí cầu tích cực, khép lại một năm cũ và mở ra một năm mới đầy triển vọng.

Cúng tất niên - bữa cơm gia đình đầu năm ấm ấp (Nguồn: Internet)

Đón giao thừa cùng gia đình

Đêm giao thừa là thời điểm quan trọng nhất của Tết, mọi người thường tập trung tại nhà để đón giao thừa cùng gia đình, tạo nên không khí ấm áp và trọn vẹn. Đây là một truyền thống tốt đẹp, nhắc nhở những người con xa quê, dù ở đâu cũng hãy trở về với gia đình.

Phong tục hái lộc đầu năm

Hái lộc vào sáng mùng 1 Tết được coi là cách để thuận lợi cho công việc và cuộc sống. Người ta thường hái cành mai, đào để trang trí nhà cửa. Hơn thế nữa, những loài hoa này theo phong thủy sẽ mang đến may mắn và tài lộc cho gia đình. Ngoài ra, người Việt còn có truyền thống đi chùa và xin lộc để cầu mong cho một năm an bình. 

Hái lộc vào sáng mùng 1 Tết là phong tục ngày Tết tốt đẹp (Nguồn: Internet)

Phong tục Xông đất/xông nhà

Trong những ngày đầu năm mới, việc xông đất và xông nhà là để loại bỏ những tà khí, mang lại không khí mới, tươi mới cho gia đình, đồng thời thu hút thêm tài lộc. Phong tục ngày Tết này thể hiện niềm tin của người Việt về một cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Phong tục ngày Tết được yêu thích nhất - Chúc Tết, mừng tuổi

Chúc Tết và mừng tuổi là phong tục không thể thiếu trong Tết của người Việt. Mọi người thường đến thăm nhau, chúc Tết, mừng tuổi để tạo niềm vui trong ngày Tết. Ngoài ra, đây còn là cơ hội để mọi người thể hiện lòng tri ân, tình cảm và gửi đến nhau những lời chúc tốt đẹp nhất. Việc này không chỉ tạo nên không khí ấm cúng, gắn kết gia đình và bạn bè mà còn mang lại may mắn và lời chúc tốt lành cho năm mới.

Chúc Tết, mừng tuổi là truyền thống văn hóa không thể thiếu của người Việt (Nguồn: Internet)

Phong tục đi chùa ngày Tết

Phong tục đi chùa ngày Tết là một trải nghiệm tâm linh quan trọng trong văn hóa Việt Nam. Người Việt thường thực hiện việc này để cầu bình an, may mắn để tìm kiếm sự nhẹ nhàng trong tâm hồn, những điều tốt lành cho năm mới.

Xuất hành ngày Tết

Xuất hành ngày Tết là một trong những phong tục truyền thống có ý nghĩa lớn trong văn hóa Việt Nam. Tuy nhiên, điều này thường không được khuyến khích do có tin đồn rằng việc ra khỏi nhà vào ngày Tết sẽ mang lại xui xẻo, làm mất may mắn. Người Việt tin rằng, việc ra khỏi nhà vào ngày này có thể đánh mất "khí" tốt của gia đình, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phồn thịnh và may mắn trong năm mới.

Phong tục ngày Tết xưa - đi xin chữ

Trong xã hội truyền thống Việt Nam, phong tục "đi xin chữ" là một nét văn hóa đặc sắc, thể hiện lòng tôn trọng và tri ân của giới trẻ đối với người lớn, đặc biệt là những người có địa vị, tuổi già. "Xin chữ" có nghĩa là người trẻ sẽ đến thăm người lớn, người có uy tín để xin lời chúc, lời dạy bảo cho năm mới. Điều này thể hiện lòng biết ơn, kính trọng và hy sinh của thế hệ trẻ đối với truyền thống và giáo dục.

Xin chữ - phong tục ngày Tết thể hiện sự tôn sư trọng đạo (Nguồn: Internet)

Các kiêng kỵ trong phong tục tết cổ truyền Việt Nam

Theo quan điểm phong thủy của người Việt, Tết là một ngày lễ rất quan trọng. Tết vừa mang ý nghĩa truyền thống sâu sắc, vừa đánh dấu khởi đầu mới. Do đó, người Việt quan niệm rằng nếu tránh khỏi những điều kiêng kỵ trong ngày Tết sẽ tránh khỏi những điều không may và có một năm mới suôn sẻ.

• Phong tục kiêng quét nhà ngày Tết: Truyền thống kiêng kỵ quét nhà vào ngày Mùng 1 là một trong những nét đặc trưng của Tết nguyên đán. Theo quan niệm dân gian, việc quét nhà trong ngày này có thể đánh mất may mắn và tài lộc của cả năm, gây ảnh hưởng đến tình hình tài chính gia đình. Điều này thể hiện sự trân trọng và giữ gìn những giá trị tâm linh trong ngày lễ quan trọng này.

• Không chúc Tết người đang nằm: Việc không chúc Tết người đang nằm ngủ là một phong tục kiêng kỵ để tránh gây rủi ro và mang lại điều xấu cho người đó. Hành động này phản ánh lòng tôn trọng đối với ngày Tết, nơi mọi người cùng chia sẻ niềm vui mừng và không làm phiền những người đang nghỉ ngơi.

• Không cho lửa đầu năm mới: Việc không cho lửa đầu năm mới là một biểu hiện của việc giữ gìn vận may và tài lộc cho bản thân. Lửa được coi là biểu tượng của sự may mắn, và việc tự chuẩn bị bật lửa nhỏ khi đến chúc Tết là cách để không "lấy đi" may mắn của người khác.

• Phong tục kiêng kỵ mặc màu đen và trắng vào ngày Tết: Việc lựa chọn trang phục với màu sắc tươi vui như đỏ, vàng, xanh là cách thể hiện sự lạc quan, hạnh phúc, và mong muốn một năm mới tràn đầy may mắn.

• Kiêng làm vỡ đồ vật vào ngày Tết: Phong tục kiêng kỵ vỡ đồ vật trong ngày Tết là một cách để tránh rủi ro và không khí xấu. Các vật dụng như chén, ly, gương được coi là biểu tượng của sự hòa thuận và may mắn, và việc tránh làm vỡ chúng trong ngày Tết được coi là giữ gìn sự yên bình và hòa thuận trong gia đình.

Không nên quét nhà ngày Tết vì sẽ quét đi tài lộc (Nguồn: Internet)

Mua hoa trang trí Tết, chưng bàn thờ chất lượng và uy tín tại HoaĐẹp365

Nếu bạn đang tìm kiếm một đơn vị cung cấp hoa Tết uy tín, với giá thành hợp lý và dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, hãy liên hệ ngay với HoaĐẹp365. Đến với HoaĐẹp365, bạn sẽ được cung cấp đa dạng các loại hoa nhập khẩu, hoa cắt cành, và hoa chưng Tết với sự phong phú về màu sắc và thiết kế. Đặc biệt, khi bạn chọn mua hoa tại HoaĐẹp365, bạn sẽ được tư vấn kỹ lưỡng bởi đội ngũ florist chuyên nghiệp, luôn nhiệt tình hỗ trợ để bạn có được sản phẩm hoa tươi tốt nhất. Đồng thời, dịch vụ giao hàng nhanh chỉ trong vòng 2 giờ là điểm mạnh nổi bật của HoaĐẹp365.

Trên đây là những phong tục ngày Tết truyền thống tốt đẹp của người Việt Nam. Tết Nguyên đán là một sự kiện quan trọng, có ý nghĩa rất đặc biệt đối với với người Việt. Bởi đây không chỉ là dịp để gia đình đoàn tụ, sum vầy mà còn thể hiện những giá trị quý báu của dân tộc Việt Nam như lòng biết ơn, lòng hiếu thảo, tôn sư trọng đạo,... Bạn đừng quên ghé thăm trang blog của HoaĐẹp365 để biết thêm nhiều thông tin hữu ích về phong tục ngày Tết.